P.S.Это не ко мне! Мне просто это первое в голову пришло.

счас в инен найду или сама напишу.

Добавлено (11 Октябрь 2008, 17:24)
---------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 17:47)
---------------------------------------------
СЛОВАРЬ

1. burada—здесь, в этом месте
2. burası — это место, здесь
3. orada — там, в том месте
4. orası—то место, там
5. neresi — что за место
6. lokanta — столовая, ресторан
7. okul (mektep* /bi/)—школа, училище, институт
8. sınıf— класс (в разн. знач.), курс
9. tablo—картина, вид; пейзаж
10. tavan — потолок (тж. перен.)
11. biz—мы
12. siz — вы
13. onlar (bunlar) — они
14. yeni—новый
15. eski — старый, бывший
16. enteresan — интересный
17. peki—ладно, хорошо
18. уа — 1) (частица) а; 2) да? вот как?
19. enstitü — институт
20. fakülte— факультет
21. bütün — весь, целый, полный, b.bunlar — всё это, все они
22. kitaplık — 1) (kütüphane) библиотека; 2) книжный шкаф
23. kötü—плохой, дурной, злой
24. güzel — красивый, красиво, прекрасно; красавец
25. hangi —который? какой (из)?
26. aydın — 1) светлый, ясный; 2) интеллигентный), aydınlık—свет; светлый
27. karanlık — темнота; темный; неясный
28. yüksek — высокий; высший y.okul — высшая школа
29. büyük—большой; взрослый; великий
30. grup (pu, bu) — группа
31. öğrenci (talebe) — учащийся, ученик, студент
32. öğretmen (muallim*, hoca) - преподаватель, учитель
33. sağ — 1) правый; 2) живой, здравствующий; 3) здоровый
34. sol — левый
35. gazete — газета
36. köylü — крестьянин
37. asker — военный, солдат
38. sivil — штатский, граждански! i
39. numara — номер (в разн. знач.); отметка, балл; (on) numaralı (oda) — (комната) номер (десять)
40. oğul (ğlu) — сын; oğlum! — сынок! (обращение старшего)
41. kız— 1) дочь; 2) девочка; девушка, kızım! — дочка! (обращение старшего)
42. oğlan — мальчик; парень
43. kimse — кто-нибудь, кто-то, некто; никто; kimsesi yok — у него ни¬кого (из родных) нет
44. soy — род, фамилия, soyadı — фамилия
45. ak (ki) — белый; незапятнанный
46. kara — черный; мрачный, тяжёлый
47. sovyet — совет; советский, Sovyeter Birliği — Советский Союз
48. Rus — русский
49. Rusya — Россия
50. Türk — турок
51. Türkiye — Турция
52. yirmi — двадцать
53. biraz — немного
54. altı — шесть
55. yedi — семь
56. sekiz — восемь
57. dokuz—девять
58. sıfır — ноль (тж. перен.)
59. yüz — I. Сто
60. yüz — II. 1) лицо; 2) сторона, поверхность (чего-л.)
61. otuz— тридцать
62. kırk — сорок
63. yönetmen — руководитель; (или mudür) — заведую¬щий, директор
64. öbür — другой, второй
65. iri — крупный; большой
66. ufak — мелкий; маленький, u. para — мелкие деньги, ме¬лочь
67. yemekhane — столовая комната, столовая (при учрежде¬нии)

Устойчивые словосочетания, идиомы

1. Allaha ısmarladık! До свидания! Всего хорошего!
2. Güle güle! Счастливого пути! Всего хорошего! (пожелание уходящему)
3. Kiminiz var? Кто у вас есть из родных?

ВАРИАНТЫ АФФИКСОВ С ГУБНЫМИ ГЛАСНЫМИ ПЕРЕДНЕГО РЯДА

Вариант с губными гласными переднего ряда ü обязателен для аффиксов, имеющих в своем составе узкие гласные. К таким аффиксам (из числа проработанных) относятся:
1) Вопросительная частица mı, mi, mu, mü.

ПРИМЕРЫ: köylü + mü = köylü mü? — крестьянин?
yüz + ün = yüzün + mü = yüzün mü? — твое лицо?

2) Аффикс (сказуемости) 3-го лица - -dır, -dir, -dur, -dür
(tır, -tir, -tur, -tür).

ПРИМЕРЫ: Bu enstitüdür. — Это институт.
Oda büyüktür. — Комната большая.

3) Аффиксы принадлежности всех лиц.

ПРИМЕРЫ: yüz + ü — yüzü —его лицо,
enstitü + nüz = enstitünüz — ваш институт.

УПРАЖНЕНИЯ

1. Добавьте к следующим словам нужный вариант помещенного в скобках аффикса или частицы и переведите на русский язык:
radyo (mı), enstitü (-ımız), kötü (-dır), okul (-ı), grup (ın) dost (-dır), kitaplık (mı), yüksek (-dır), büyük (-dır), anne (-ı), lokanta (-ınız), ahbap (-ım), eski (-dır), tablo (-ı).
2. Проспрягайте с аффиксами принадлежности существительные: söz, karı, boru, köprü, ok, deri, gül, tuz.
3. Переведите на турецкий язык словосочетания:
наш курс — наш курс? — на нашем курсе?; его институт - в его институте — в его институте?; взрослые — взрослый? — у взрослых?; мой факультет — на твоем факультете — на его факультете, его школа — в вашей школе? – в их школе?, наш зал — наши залы — ваши залы?, наш преподаватель — у нашего преподавателя — у наших преподавателей.

АФФИКС СКАЗУЕМОСТИ 3-ГО ЛИЦА
МНОЖЕСТВЕННОГО ЧИСЛА

Согласование в числе

Аффикс сказуемости 3-го лица множественного числа является сложным и состоит из аффикса сказуемости 3-го лица единственного числа -dır (и других вариантов) и аффикса множественного числа. В общей сложности этот аффикс имеет восемь вариантов:
-dırlar, -dirler, -durlar. –dürler,
-tırlar, -tirler, -turlar, -türler

Как все личные аффиксы, он является безударным. Аффикс 3-го лица множественного
числа присоединяется к имени, выступающему в позиции сказуемого, в том случае,
если подлежащее стоит во множественном числе и обозначает предметы одушевленные
(животные попадают в разряд неодушевленных). Если имя подлежащее с аффиксом -lar (-ler) обозначает предметы неодушевленные, то сказуемое не согласуется с подлежащим в числе, т.е. получает аффикс 3-го лица единственного числа (-dır).

ПРИМЕРЫ: Onlar subaydırlar. — Они офицеры.
Dostlarım talebedirler. — Мои друзья студенты.
Bu odalar büyüktür. —Эти комнаты большие.
öğrenciler dersanededirler. — Студенты в аудитории.
öğrenciler dersanelerdedirler. — Студенты в аудиторях.
Dersanelerde öğrenciler var(dır). — В аудиториях студенты.
(После var и уок аффикс -lar не ставится.)
üc dost dersanelerindedir. —Три друга в своей ауди¬тории (аудиториях).

ИМЕННОЕ ОТРИЦАТЕЛЬНОЕ ПРЕДЛОЖЕНИЕ

Значение слова değil

Отрицательное слово değil (= русской частице “не” (не путать с yok «нет, не имеется»)) ставится после того слова, к которому относится, со всеми его аффиксами, но предшествует вопросительной части (если она есть) и аффиксу сказуемости.

ПРИМЕРЫ: Bu adam köylü degildir. - Этот человек не крестьянин
Öğrenciler salonda değildirler. - Студенты не в зале.
Öğrenciler salonda değil midirler? — Студенты не в зале? {или: Разве студенты не в зале?)

Но: Salonda talebe yoktur. — В зале нет студентов.

Как правило, слово değil используется только в именном предложении и только в составе сказуемого. Но оно может также выражать противопоставление: «не — а» («не тот, а другой», «не здесь, а там» и т. п.), — и в этом случаи употребляется в любом предложении (как в именном, так и в глагольном) и в составе любого члена предложения. Предложения этого типа интонируются примерно так же, как и аналогичные русские. После слова değil делается пауза.

ПРИМЕРЫ: Anası değil babası köylüdür. — He мать его, а отец крестья¬нин (или: У него не мать, а отец крестьянин).
Öğrenciler salonda değil dersanededirler. - Ученики не в зале, а в классе.

УПРАЖНЕНИЯ

Прочитайте следующие турецкие числительные и дайте их русские эквиваленты:

On yedi, yirmi bir, otuz dokuz, kırk iki, elli altı.

Переведите следующие предложения на турецкий язык:

1. Кто они? 2. Они преподаватели. 3. Эти девочки ученицы. 4. Ваши приятели в моей комнате. 5. В нашей библиотеке есть интересные книги. 6. Эти картины очень красивые. 7. Ваши книги здесь. 8. Эти солдаты учащиеся? 9. Нет, они не учащиеся. 10. Ваш отец не здесь. 11. Он в столовой? 12. Нет, он не в столовой, а в библиотеке. 13. В библиотеке нет моих друзей. 14. На той стене не картина, портрет. 15. Ваши сыновья не в школе?

РОДИТЕЛЬНЫЙ ПАДЕЖ

Родительный падеж русского языка имеет очень широкий круг значений, подразделяясь на родительный притяжательный, родительный отложительный и т. д.
Турецкий родительный падеж соответствует русскому родительному притяжательному падежу («книга отца», «дверь комнаты», «сестра жены», «сон ребенка», «рост цен» и т.п.), отвечая на вопрос «чей?» (по-турецки kimin? - «чей?», «кого?» и nenin? — «чей?», «чего?»).
Аффикс родительного падежа имеет восемь фонетических вариантов: варианты -ın, -in, -un, -ün (Внешне эти варианты совпадают с четырьмя вариантами аффикса принадлежности 2-го лица ед. ч., но различие в значениях препятствует смещению этих аффиксов.) присоединяются к основам, оканчивающимся согласным звуком, варианты -nın, -nin, -nun, -nün — к основам, оканчивающимся гласным звуком.

ПРИМЕРЫ: baba + m + ın = babanım —моего отца,
memur + un = memurun — служащего,
Как и русский родительный притяжательный падеж, турецкий родительный падеж употребляется: 1) в составе сказуемого (ср. «Эта книга— отца», «Этот студент — нашего курса» и т. п.); 2) в составе притяжательного определения (ср. «Книга отца на столе», «Студенты нашего курса в зале» и т.п.)

ПРИМЕРЫ на употребление родительного падежа в составе сказуемого:
Bu kitap kimindir? — Эта книга чья? (кого?),
Bu kitap о adamındır. —Эта книга того человека.
Bu kitap babasınındır. — Эта книга его отца.
O defler dostunundur. — Та тетрадь его друга (или: твоего друга /dost + u + nun + + dur или dost + un + un + + dur/).

РОДИТЕЛЬНЫЙ ПАДЕЖ ЛИЧНЫХ МЕСТОИМЕНИЙ

Турецкие личные местоимения в родительном падеже имеют значения русских притяжательных местоимений. От местоимений 1-го лица родительный падеж образуется присоединением аффикса -im:

1-е л. ед. ч. ben + im = benim мой
2-е л. ед. ч. sen + in = senin твой
3-е л. ед. ч. о + nun = onun его
1-е л. мн.ч. biz + im = bizim наш
2-е л. мн. ч. siz + in = sizin ваш
3-e л. мн.ч. onlar + ın =onların их

ПРИМЕРЫ на употребление родительного падежа местоимений в составе сказуемого:

Bu kitap benimdir. (ben + im + dir) — Эта книга моя.
О defterler onlarındır. (onlar + ın + dır) — Те тетради их.

Личные местоимения в родительном падеже, выступающие в качестве определения, употребляются факультативно, главным образом тогда, когда логическое ударение должно падать на слово, обозначающее субъект принадлежности, т. е. лицо, которому что-то принадлежит (Ср. «Где твой стол?» Здесь ударение падает на слово «стол» (объект принадлежности), но: «А твой стол где?» Здесь ударение падает на «твой» (субъект принадлежности)).
Таким образом, наряду с babam «мой отец» (сокращенная конструкция), можно сказать benim babam — «мой отец» (полная конструкция), наряду с defteri «его тетрадь» можно сказать onun defteri «его тетрадь» и т. д.

ПРИМЕРЫ: Oğlunuz nerededir? —Где ваш сын?
Oğlum okuldadır. — Мой сын в школе.
Ya sizin oğlunuz nerededir? — А ваш сын где?
Benim oğlum evdedir. — Мой сын дома.

УПРАЖНЕНИЯ

Образуйте родительный падеж от приведенных ниже слов и переведите их на русский язык:

enstitü, babam, dostun, talebeleri, erkek, kadın, kimse, oda, anne, annen, siz, ben, kızınız, biz, onlar, bey, bay, tavan, tablo, ruslar, Rusya.

Используя полную конструкцию для выражения принадлежности, превратите следующие слова в словосочетания:

Образец: kızım — benim kızım, eli — onun eli

kızın, elim, ameleleri, erleriniz, tablomuz, anan baban, kitaplıkları, dersaneleri, derslerimiz, dostlarım, soyadınız.

Переведите на турецкий язык:

1. Это книги — его. 2. Черная кошка — не наша. 3. Те тетради – чьи? 4. Те тетради — моего
друга. 5. Синяя софа — не их, а моя. 6. (Разве) все эти красивые картины не вашей старшей сестры? 7. Мой отец у себя в учреждении. А ваш отец где? 8. Мой сын здесь; а его сын в Турции?

ПРИТЯЖАТЕЛЬНЫЙ (ДВУХАФФИКСНЫЙ)
ИЗАФЕТ

Сочетание двух имен, из которых одно является определением, а другое притяжательным определением (ср. «книга отца», «дверь комнаты» и пр.), в турецком языке носит название притяжательный изафет.
Притяжательный изафет строится по типу onun defteri «его тетрадь»: зависимый член (определение) предшествует главному и оформляется аффиксом родительного падежа;

главный член получает аффикс принадлежности. Если
зависимым членом изафетной группы является имя существительное, то главный член всегда получает аффикс принадлежности 3-го лица.

ПРИМЕРЫ: onun defteri (о + nun defter + i) — его тетрадь,
memurun defteri (rnemur + un defter + i) — тетрадь служащего,

Главный член изафетной группы может быть любым членом предложения (подлежащим, сказуемым, дополнением, обстоятельством) и, следовательно, может присоединять к себе различные падежные аффиксы. Зависимый член группы при этом не подвергается изменениям.

ПРИМЕРЫ Bu annemin masasıdır. —Это стол моей матери!
Kitaplar annemin masasındadır (masa + sı + ın + da + dır). — Книги на столе моей матери.

Добавлено (11 Октябрь 2008, 19:44)
---------------------------------------------
Настоящее время: идти (ехать), не идти (не ехать) -iyor

gitmek gitmemek
Ben gidiyorum gitmiyorum
Sen gidiyorsun gitmiyorsun
O gidiyor gitmiyor
Biz gidiyoruz gitmiyoruz
Siz gidiyorsu nuz gitmiyorsunuz
Onlar gidiyorlar gitmiyorlar

Ben okula gidiyorum. Я иду в школу. Sen eve gidiyorsun. Ты идешь домой. O sinemaya gidiyor. Он идет в кино. Biz pikniğe gidiyoruz. Мы отправляемся на пикник. Siz tiyatroya gidiyorsunuz. Вы идете в театр. Onlar İzmir'e gidiyorlar. Они отправляются, едут в Измир.

Существительное-сказуемое:
С помощью этого суффикса существительное становится сказуемым в предложении.
Соответствует глаголу есть в старорусском языке, например Я есть барин.
Erol + doktor – Erol doktordur.
-dur превращает существительное в глагол.

Склонение существительного-сказуемого:

Ben doktorum. Sen doktorsun. O doktordur. (я, ты, он)
Biz doktoruz. Siz doktorsunuz. Onlar doktordurlar. (мы, вы, они)

Для третьего лица используется суффикс, но иногда его опускают.
Erol doktordur. Olga öğrencidir. (студентка) Anton Rustur. Arzu öğretmendir. (преподаватель) Bu arabadır. (машина) Bu masadır. (стол) Bu kalemdir. (ручка)

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Ne iş yapıyorsunuz?
– Öğrenciyim, okula gidiyorum.

– Ne iş yapıyorsunuz?
– Hangi okula gidiyorsunuz?
– Hangi bölümde okuyorsun?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Mesleğiniz ne?
– Ben doktorum.

– Mesleğiniz ne?
– Sizin mesleğiniz ne?
– Senin mesleğin ne?
– Ne iş yapıyorsun?

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 19:46)
---------------------------------------------
Гармония согласных букв

В турецком языке после звонких согласных и после гласных следует суффикс начинающийся со звонкой буквы, а после глухих согласных суффикс, начинающийся с глухой согласной.
Закон сингармонизма также соблюдается:

После гласных и звонких согласных:

İstanbul'da oturuyorum. (проживаю)
Evde kitap okuyorum. (книгу)
Sandalyede oturuyorum. (на стуле сижу)

После глухих согласных:

Uçakta kitap okuyorum. (в самолете)
Koltukta oturuyorum. (в кресле)

После гласных и звонких согласных:

İzmir'den geliyorum. (из Измира приезжаю)
Okuldan geliyorum. (из школы)
Rusya'dan geliyorum.

После глухих согласных:

Uçaktan iniyorum. (схожу с самолета)
Sankt-Peterburg'dan geliyorum.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Bana kartvizitini verir misin? – Bu benim kartvizitim.

– Bana adresini verir misin?
– Bana adresini söyler misin?
– Bana telefon numaranı verir misin?
– Bana kalemini verir misin?
– Yarın benimle sinemaya gelir misin?

2) Заполните пропущенные места

Ben İstanbul'da Taksim'de oturuyorum.
Ev.. oturuyorum, sandalye.. kitap okuyorum.
Koltuk.. oturuyorum, kitap okuyorum.
Uçak... kitap okuyorum.
Rusya'.. Moskova'.. yaşıyorum.
Saat beş.. sinemaya gidiyoruz.

3) Заполните пропущенные места

Moskova'dan geliyorum.
Sankt-Peterburg'.. geliyorum.
İstanbul'.. geliyorum.
İzmir'.. geliyorum.
Soçi'.. geliyorum.
Sibirya'.. geliyorum.

4) Заполните пропущенные места

Saat sekizde işe gidiyorum.
Saat dokuz.. gazete okuyorum.
Saat üç.. kitap okuyorum.
Saat dört.. çay içiyorum.
Saat beş.. işten çıkıyorum.
Saat altı..eve geliyorum.

Измир

İzmir Ege Bölgesindedir. Nüfusu iki milyon iki yüz elli bindir. Homeros burada doğmuştur. Çevresinde Efes, Bergama, Truva, Milet gibi dünyanın en önemli antik kentleri bulunur.
İzmir'in denizi ve kumu çok güzeldir, İzmir'de birbirinden güzel oteller ve tatil köylerinde unutulmaz günler yaşayabilirsiniz. Foça'da fok balıkları vardır.

Ege – Эгейский, bölge – область, burada – там, doğmak – рождаться, çevre – круг, окружение (здесь: вокруг), kum – песок, tatil – отпуск, каникулы, köy – деревня, unutulmaz – незабываемый (unutmak – забывать, unutulmak – забываться), yaşamak – жить, fok – тюлень balık – рыба.

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 19:48)
---------------------------------------------
Есть, Нет
Слова var, yok очень часто используются в разговорном турецком языке, в основном соответствуют словам: Есть, Нет.

– İyi bir film var mı?
– İyi bir film var.

– Cuma günü vaktin var mı?
– Cuma günü vaktim yok.

– Gökhan'ın arabası var mı?
– Gökhan'ın arabası yok.

– Senin evin var mı?
– Benim evim var.

– Pasaportun var mı?
– Hayır, pasaportum yok.

Дополнения (словосочетения из имён существительных): in (-in, -un, -ün).

Делятся на две группы:
Определённые дополнения.
Okul + bahçe – okulun bahçesi (школьный сад)
ev + telefon – evin telefonu
iş yeri + telefon – işyerinin telefonu (место работы)
Arzu + telefon – Arzu'nun telefonu

Неопределённые дополнения:

Неопределённое дополнение окончания не имеет.
ev + telefon – ev telefonu
сер + telefon – cep telefonu (карман)
kadın + palto – kadın paltosu (женское пальто)
erkek + ceket – erkek ceketi (мужской пиджак)

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Telefon numaran kaç?
– Ev telefonun kaç?
– İş telefonun kaç?
– Cep telefonun kaç?

2) Составьте словосочетания, определённые дополнения:

ev + telefon – evin telefonu

okul + telefon
iş yeri + telefon
Arzu + telefon
Erol + telefon

В турецком языке гласные буквы рядом не ставятся, между ними ставится соединительная согласная буква:
Arzu-n-un telefonu
Olga-n-ın arabası

3) Составьте словосочетания, неопределённые дополнения:
kadın + çanta – kadın çantası
сер + telefon –
uçak + bilet –
otobüs + bilet –

Добавлено (11 Октябрь 2008, 19:50)
---------------------------------------------
Союз ile

Anton, İstanbul'a uçak ile gidiyor.
Anton, havaalanına taksi ile gidiyor. (на аэродром; alan – площадь)
Anton, her gün işe araba ile gidiyor.

Часто союз "ile" пишется слитно, в этом случае буква "i" опускается:

Anton, İstanbul'a uçakla gidiyor.
Anton, hava alanına taksiyle gidiyor.
Anton, her gün işe arabayla gidiyor.

Если слово заканчивается на гласную букву, то вместо "i" пишется и произносится буква "у".

taksi ile – taksiyle
araba ile – arabayla

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Anton nereye gitmek istiyor?
– İstanbul'a hangi günler uçak var?
– Uçak saat kaçta havalanıyor?
– Uçak bileti ne kadar?
– Gidiş-dönüş bileti ne kadar?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Anton, hangi gün İstanbul'a gitmek istiyor?
– Anton, salı günü İstanbul'a gitmek istiyor.

– Rusya'nın başkenti neresidir?
– Türkiye'nin başkenti neresidir?
– Anton, gidiş-dönüş bileti mi alıyor?
– Gidiş-dönüş bileti ne kadar?
– Uçak, Moskova'dan saat kaçta kalkıyor?
– Uçak, İstanbul'a saat kaçta varıyor?
– Moskova-İstanbul arası kaç saat sürüyor?
– Uçak saat kaçta havalanıyor?

başkent столица
kalkmak вставать; отправляться
varmak прибывать

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:10)
---------------------------------------------
Местоимения

Местоимения в турецком языке делятся на 3 группы:

Личные местоимения Указательные местоимения Вопросительные местоимения
Ben – я Bu – этот Kim – кто
Sen – ты Şu – тот Kimler – кто
О – он, она О – тот Ne – что
Biz – мы Bunlar – эти Neler – что
Siz – вы Şunlar – те Kaç – сколько
Onlar – они Onlar – те Hangisi – который

– Olga'yı kim ziyaret ediyor? (кто делает визит)
– Olga'yı Erol ziyaret ediyor.

– Bu evin aylık kirası kaç lira?
– Aylık kira sekiz yüz lira.

– Aylık yakıt kaç lira?
– Aylık yakıt yüz lira.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Bu evde yalnız mı yaşıyorsun?
– Hayır, kardeşimle oturuyorum.

– Olga'yı kim ziyaret ediyor?
– Olga'nın evi güzel mi?
– Olga evde yalnız mı kalıyor?
– Bazen Moskova'dan kim geliyor?
– Olga'nın annesi, babası nerede oturuyorlar?
– Olga, kiralık evde mi oturuyor?
– Erol, kiralık evde mi oturuyor?
– Olga'nın evi kaç oda?
– Olga'nın evinde salon var mı?
– Bu evin kirası ne kadar?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Elmanın kilosu kaça?
– Muzun kilosu kaça?
– Üzümün kilosu kaça?
– Portakalın kilosu ne kadar?
– Havucun kilosu ne kadar?

Анкара

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türkiye'nin başkenti İstanbul'du. Türkiye Cumhuriyeti kurulunca 1923 yılında Ankara başkent oldu. Nüfusu ortalama üç milyondur.
Ankara'nın tarihi oldukça eskidir. Hititler, Frigyalılar, Romalılar, Bizanslılar gibi ünlü uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Ankara'da bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1997 yılında Avrupa birinciliği ödülünü almıştır.
Cumhuriyet kurulduktan sonra Ankara kısa zamanda gelişmiş ve dünyanın en modern kentlerinden biri olmuştur.
Ankara'nın çevresinde Alacahöyük, Gordion gibi önemli antik kentler vardır.

Dönem – период, сumhuriyet – республика, kurulmak – основываться, учреждаться, oldukça – довольно, достаточно, eski – старый, ünlü – знаменитый, uygarlık – цивилизация, ev sahipliği yapmak – быть хозяином: «владение домом делать», medeniyet – цивилизация, birincilik – первенство, первое место, ödül – награда, премия, kurulduktan sonra – после основания, kısa – короткий, zaman – время, gelişmek – развиваться, прогрессировать.

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:11)
---------------------------------------------
için – для, с целью, чтобы

– İstanbul'a ne için gidiyorsun?
– İstanbul'a tatil için gidiyorum. (для отпуска)

– İzmir'e ne için gidiyorsun?
– İzmir'e annemi görmek için gidiyorum. (чтобы маму мою повидать)

– Bu çay kimin için?
– Bu çay sizin için.

– Bu hediye kimin için? (для кого этот подарок)
– Bu hediye Olga için.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Ne arzu edersiniz?
– Lütfen bir kahve?

– Ne içmek istersiniz? (что хотите пить)
– Çay mı içersiniz, kahve mi?
– Meyve suyu ister misiniz? (сок)
– Kola içer misiniz?
– Kahveniz sütlü mü olsun? (с молоком ли пусть будет; süt – молоко; sütlü – молочный)
– Bir bardak süt alır mısınız? (стакан молока возьмете)
– Portakal suyu içer misiniz? (апельсиновый сок)
– Pasta ister misiniz? (пирожное, торт)

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Ankara'ya ne için gidiyorsun?
– Ankara'ya babamı görmek için gidiyorum.

– Moskova'ya ne için gidiyorsun?
– İzmir'e ne için gidiyorsun?
– Bu kahve kimin için?
– Bu çay kimin için?
– Bu paket kimin için?

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:12)
---------------------------------------------
Определенное прошедшее время: -di (-dı, -du, -dü)
Определённое прошедшее время глагола указывает на то, что действие произошло в прошлом.
Ben geliyorum. – Настоящее время.
Ben geldim. – Определенное прошедшее время.

gelmek gelmemek
Ben geldim gelmedim
Sen geldin gelmedin
О geldi gelmedi
Biz geldik gelmedik
Siz geldiniz gelmediniz
Onlar g eldiler gelmediler

Ольга: İstanbul'a ne zaman geldin?
Антон: Biraz önce geldim.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Anton uçağa saat kaçta bindi?
– Anton uçağa saat 8.30'da bindi.

– Anton uçakta ne içti?
– Anton, uçakta kiminle konuştu?
– Uçak, havaalanına ne zaman indi?
– Anton, kimin yanına gitti?
– Anton, kime sürpriz yapıyor?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Andrey kaç kişilik oda istiyor?
– Tek kişilik odanın fiyatı ne kadar?
– Odada duş var mı?
– Andrey bu otelde kalmak istiyor mu?
– Andrey İstanbul'a ne için geliyor?

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:13)
---------------------------------------------
Неопределённая форма глагола

Неопределённая форма глагола образуется с помощью суффиксов "-mak (-mek)", прибавляемых к основе глагола.
оkumak (читать) yazmak (писать) gelmek (приходить) gitmek (уходить)

Если убрать суффикс неопределённого времени глагола "-mak (-mek)" оставшаяся часть (основа глагола) даст нам повелительное наклонение.
Bu kitabı oku. (Читай эту книгу) Mektubu hemen yaz. (Сейчас же напиши письмо) Hemen buraya gel. (Сейчас же иди сюда) Şimdi eve git. (Теперь иди домой)

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Sabahları kahvaltı yapar mısın? (утром делаешь завтрак)
– Kahvaltıda yumurta yer misin?
– Kahvaltıda ne içersin?
– Kahvaltıda neler yersin?
– Akşamları çok yer misin?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Olga'ya kim telefon ediyor? (кто звонит: «делает телефон»)
– Olga'ya Erol telefon ediyor.
– Kim tiyatroya gitmek istiyor?
– Moskova'dan kim geliyor?
– Kim Anton ile tanışmak istiyor?
– Kim Olga'yı yemeğe davet ediyor?
– Olga yemek davetini kabul ediyor mu? (приняла ли приглашение в ресторан: «сделала ли прием приглашения еды»)

2) Напишите, пожалуйста, глаголы в повелительном наклонении.

ekmek yemek (хлеб есть) – ekmek ye

su içmek (воду пить), kahvaltı yapmak, az yemek (мало есть), eve gelmek, işe gitmek (на работу пойти)

Ататюрк

1881’de Selanik'te doğdu. Modern Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusudur.
Birinci Dünya Savaşına katıldı. Ülkeyi düşmanlardan kurtardı. 1923 yılında Cumhuriyeti kurdu. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verdi. Din ve devlet işlerini birbirinden ayırdı.
Bütün hayatı boyunca "Yurtta barış, dünyada barış" için çalıştı.
1938 yılında İstanbul'da Dolmabahçe Sarayında öldü. Atatürk'ün cenazesi Ankara'ya getirildi. 1953 yılında kendisi için yapılan Anıtkabir'e konuldu.
Atatürk'ün mozole olan Anitkabir, Ankara'nın en önemli simgelerinden biri olmuştur.

Kurucu – основатель, savaş – война, katılmak – присоединиться, примкнуть, ülke – страна, düşman – враг, kurtarmak – освобождать, ilk – первый, сumhurbaşkanı – президент республики, kadın – женщина, seçmek – избирать, seçilmek – избираться hak – право, vermek – давать, din – религия, devlet – государство, iş – дело, ayırmak – разделять, bütün hayatı boyunca – всей жизни в течение, Yurtta barış, dünyada barış – В стране мир, в мире мир, çalışmak – трудиться, saray – дворец, ölmek – умирать, cenaze – останки, getirilmek – быть перенесенным, переноситься, kendisi için – для него самого, yapılmak – делаться, быть сделанным, anıtkabir – мавзолей, konulmak – быть помещенным, установленным.

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:16)
---------------------------------------------
Суффикс будущего времени: -acak (-ecek)
Суффиксы будущего времени показывают, что действие произойдет в будущем.

gelmek gelmemek
Ben geleceğim gelmeyeceğim
Sen geleceksin gelmeyeceksin
O gelecek gelmeyecek
Biz geleceğiz gelmeyeceğiz
Siz geleceksiniz gelmeyeceksiniz
Onlar gelecekler gelmeyecekler

– Bugün ne yapacaksın?
– Bugün üniversiteye gideceğim.

– Bugün yağmur yağacak mı?
– Evet, bugün yağmur yağacak.

– Bugün ne yapacaksın?
– Bugün evde dinleneceğim.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Yarın hava nasıl olacak?
– Yarın hava bulutlu olacak. (облачная погода)

– Bugün hava nasıl olacak?
– Hafta sonu hava nasıl olacak? (в конце недели, на выходных)
– Yarın yağmur yağacak mı? (завтра)
– Bugün hava bulutlu mu? (bulut – облако)
– Bugün hava rüzgârlı mı? (rüzgâr – ветер)
– Hafta sonu hava güneşli olacak mı? (güneş – солнце)
– Yarın hava ısınacak mı?
– Bugün evde dinlenecek misin?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Soğuk hava dalgası nereden geliyor?
– Soğuk hava dalgası doğudan geliyor.

– Yarın İstanbul kaç derece olacak?
– Sıcak hava dalgası nereden gelecek?
– Bu hafta kar yağacak mı?
– Bugün paltonu giyecek misin? (наденешь)
– Hafta sonu sıcaklık artacak mı?

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:18)
---------------------------------------------
Суффикс желательного наклонения: -а (-е)

gelmek gelmemek
Ben geleyim gelmeyeyim
Sen gelesin gelmeyesin
O gele gelmeye
Biz gelelim gelmeyelim
Siz gelesiniz gelmeyesiniz
Onlar geleler gelmeyeler

Обычно используеся в первом лице единственного и множественного числа. На русский можно перевести как давай (те) ... или я хочу .... , мы хотим ...

Bu akşam sana geleyim.
Ben bir kahve içeyim.
Ben bir kuru fasulye yiyeyim.

Bu akşam sinemaya gidelim.
Bu yaz tatile çıkalım. (этим летом двайте поедем на отдых)
Bu parayı hesaba yatıralım.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

– Ne bozdurmak istiyorsun?
– Döviz bozdurmak istiyorum.

– Dolar mı, euro mu bozdurmak istiyorsunuz?
– Bir dolar kaç lira?
– Bir euro kaç lira?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы

– Kaç dolar bozdurmak istiyorsun?
– Ne kadar para çekmek istiyorsunuz?
– Bankada hesabınız var mı?
– Parayı döviz olarak mı istiyorsunuz?
– Hesap cüzdanınız yanınızda mı?
– Parayı Türk lirası olarak mı istiyorsunuz?
– Parayı hesabınıza yatıralım mı?
– Vadeli hesap istiyor musunuz?
– Vadeli hesap ister mısınız? (vade – срок)
– Fon hesabından yararlanmak istiyor musunuz?

Анталья

Antalya, Akdeniz'dedir. Türkiye'nin en büyük turizm merkezlerinden biridir. Antalya'ya her yıl ortalama sekiz milyon turist gelir.
Antalya'nın çevresi yemyeşil dağlar ve ormanlıkla çevrilidir. Denizi çok temizdir. Dereler, ırmaklar, şelâleler Antalya'ya bambaşka bir güzellik verir.
Antalya'nın çevresinde yüz kadar antik kent vardır. Bu antik kentlerin içerisinde en önemlileri Perge, Aspendos, Side ve Myra'dir.
Antalya, bir açık hava müzesi ve bir doğa cennetidir.

Akdeniz – Средиземное («белое») море, merkez – центр, her – каждый, yemyeşil – зеленый-зеленый, очень зеленый (yeşil – зеленый), dağ – гора, orman – лес, ormanlık – лес, лесистая местность, temiz – чистый, ırmak – река, şelâle – водопад, bambaşka – совершенно другой, güzellik – красота, прелесть, içerisinde – среди них (içeri – внутрь, внутренняя часть), açık – открытый, hava – воздух, doğa – природа, cennet – рай.

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:19)
---------------------------------------------
Имя прилагательное
Ставится перед существительным:
güzel + kadın – güzel kadın (красивая женщина)
büyük paket (большой сверток), küçük çocuk (маленький ребенок), kırmızı gül (красная роза), sarı çiçek (желтый цветок)
Прилагательные образуются также из имен существительных с помощью суффиксов -lı, -li, -lu, -lü
akıl + lı: akıllı – akıllı çocuk (умный ребенок; akıl – ум)
şapka + lı: şapkalı – şapkalı kadın (женщина в шляпке)
palto + lu: paltolu – paltolu adam (мужчина в пальто)
Отрицательная форма прилагательных образуется из имен существительных с помощью суффиксов
-sız, -siz, -süz, -süz
akılsız çocuk, şapkasız kadın, paltosuz adam
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Bu yıl tatile nereye gidiyorsun?
– Bu yıl tatile İzmir'e gidiyorum.
– Bu kış tatile nereye gidiyorsun?
– Bodrum'a daha önce gittin mi?
– Bodrum güzel bir yer mi?
– Olga Bodrum'a kiminle gidiyor?
– Anton Bodrum'a gelmek istiyor mu?
– Bodrum Türkiye'nin neresinde?
– Bodrum'da tarihî yerler var mı?
– Anton nereleri gezmek istiyor?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Erol kime telefon ediyor?
– Olga Bodrum'da ne kadar kalmak istiyor?
– Bodrum'dan kim yer ayırtıyor?
– Erol Bodrum'u daha önce gördü mü?
3) Заполните пропущенные места с помощью суффикса "lı"
akıllı çocuk
akıl... kız, şapka... kadın, palto... kadın, bulut... hava, güneş... hava

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:27)
---------------------------------------------
Глагольная форма возможности "мочь":
-a (-e) + bilmek
Форма "(-e) + bilmek" соответствует "мочь ...", или "можно ...", или же "уметь ..." в русском языке, но в турецком пишется слитно с тем глаголом, к которому относится.
– Posta pulunu nerede bulabilirim?
– Posta pulunu postanede bulabilirsiniz.
– Eve yürüyerek gidebilir misin?
– Evet, eve yürüyerek gidebilirim.
– Türkçe konuşabilir misin?
– Evet, Türkçe konuşabilirim.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Kaç adet mektup zarfı istiyorsunuz? (adet – число, штука)
– Üç adet mektup zarfı istiyorum.
– Mektup zarfı var mı?
– Posta pulu var mı?
– Posta pulunu nerede bulabilirim?
– Kartpostal var mı?
– Bir kartpostal kaç lira?
– Bir mektup zarfı kaç lira?
– Kaç tane kartpostal istiyorsunuz?
– Kaç tane mektup zarfı istiyorsunuz.
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Kaç mektup yollamak istiyorsunuz?
– Mektubu nereye yollamak istiyorsunuz?
– Rusya için bir pul ne kadar?
– Türkiye için bir pul ne kadar?
– Yurt içi için bir pul ne kadar?
– Rusça gazete var mı?
– Rusça dergi var mı?
Трабзон
Karadeniz'in en önemli kentlerinden biridir. Yemyeşil ormanlar arasından denize uzanan çok güzel bir kenttir. M.Ö. 750 yıllarında kurulmuştur.
Trabzon'u ünlü yapan ve dünyaya tanıtan Sumela Manastırı'dır. Sumela Manastırı, Meryem Ana adına yapıldığı için Meryem Ana Manastırı da denir. M.S. 472 yılında yüksek bir dağın yamacına yapılmıştır.
Manastırın içi Hıristiyanlıkla ilgili resimlerle süslenmiştir. Dünyanın her tarafından gelen binlerce turist Trabzon'daki Sumela Manastırını ziyaret eder.
Trabzon'un çevresinde çok güzel fındık ve çay bahçeleri vardır.
Tanıtmak – знакомить, быть известным, Meryem Ana – Мать Мария, yapılmak – делаться, создаваться, için – для, da – тоже, также, denmek – называться, быть названным, yamaç – окос, склон, iç – внутренность, внутренняя часть, ilgili – интересный (ilgi – интерес), resim – рисунок, картина, süslenmek – украшаться, быть украшенным (süslemek – украшать, süs – украшение), taraf – сторона, gelen – приходящий, binlerce – тысячами, Trabzon'daki Трабзонский, ziyaret etmek – посещать (ziyaret – посещение), fındık – фундук, bahçe – сад.

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:27)
---------------------------------------------
Прилагательные
В турецком языке имя прилагательное ставится перед существительным.
güzel kız, yaşlı adam (пожилой мужчина), küçük çocuk, iyi insan (хороший человек), büyük ev, güzel ev, küçük ev, eski ev (старый дом)
Цвета
Цвета – тоже имя прилагательное.
kırmızı bluz (красная блузка)
yeşil gömlek (зеленая рубашка)
mavi ceket (голубой/синий пиджак)
siyah pantolon (черные брюки)
beyaz çanta (белая сумка)
gri elbise (серый костюм)
kahverengi ayakkabı (коричневые туфли)
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Ne arzu ediyorsunuz?
– Kaç beden giyiyorsunuz?
– Ne renk düşünüyorsunuz?
– Mavi bluz var mı?
– Gri etek ister misiniz? (юбка)
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Siyah kemer ister misiniz? (пояс)
– Hayır, siyah kemer istemem.
– Beyaz çanta ister misiniz?
– Mavi ceket ister misiniz?
– Bu etek kısa mı?
– Bu etek dar mı?
– Bu etek uzun mu?
– Bu ayakkabı ayağınıza uygun mu?
– Bu elbise size uygun mu?
– Ne renk elbise düşünüyorsunuz?

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:29)
---------------------------------------------
Настоящее время: Bu gömleği alıyorum.
Определённое прошедшее время: Bu gömleği aldım.
Желательное наклонение: Bu gömleği alayım.
Будущее время: Bu gömleği alacağım.
Форма "мочь..." a(e)+bilmek: Bu gömleği alabilirim.
Образование сравнительных форм прилагательных:
büyük fil большой слон
daha büyük fil больший слон
en büyük fil самый большой слон
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Gömleğinizin yaka numarası kaç?
– Otuz dokuz.
– Ne renk gömlek düşünüyorsunuz?
– Ne renk pantolon istiyorsunuz?
– Nasıl bir elbise düşünüyorsunuz?
– Ceketiniz ne renk olsun?
– Pantolon üzerinize tam oldu mu?
– Kravat arzu eder misiniz?
– Güzel bir kemer ister misiniz?
– Bu elbiseyi alıyor musunuz?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы. Заполните пропущенные места:
Настоящее время: Bir şapka alıyorum.
Опред. прошедщее время: Bir şapka al...........
Желательное наклонение: Bir şapka al...........
Будущее время: Bir şapka al...........
Возможность: Bir şapka al...........
Заполните пропущенные места сравнительной формой прилагательных.
güzel kadın daha güzel kadın en güzel kadın
iyi insan … insan … insan
büyük otel … otel … otel
küçük ev … ev … ev
ucuz elbise … elbise … elbise
çalışkan öğrenci … öğrenci … öğrenci
yüksek bina … bina … bina
iyi insan … insan … insan
çalışkan öğrenci – старательный ученик,
yüksek bina – высокое здание

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:31)
---------------------------------------------
Вопросительная частица : mı (mi, mu, mü)
Anton evli mi? – Hayır, Anton evli değil. (женат)
Anton bekâr mı? – Evet, Anton bekâr. (холост)
Anton öğrenci mi? – Hayır, Anton öğrenci değil. (учащийся)
Erol öğrenci mi? – Hayır, Erol öğrenci değil.
Erol doktor mu? – Evet, Erol doktor.
Erol evli mi? – Hayır, Erol bekâr.
Olga öğretmen mi? – Hayır, Olga öğrenci.
Olga nişanlı mı? – Hayır, Olga nişanlı değil.
Olga erkek mi? – Hayır, Olga erkek değil.
Arzu öğrenci mi? – Hayır, Arzu öğrenci değil.
Arzu öğretmen mi? – Evet, Arzu öğretmen.
Arzu bekâr mı? – Evet, Arzu bekâr.
Var, Yok (есть, нет)
Слова "var, yok" склоняются так же как и существительные-сказуемые. Эти слова имеют очень широкое применение в турецком языке.
Ben varım yokum
Sen varsın yoksun
O var yok
Biz varız yokuz
Siz varsınız yoksunuz
Onlar varlar yoklar
Слова "var" и "yok" чаще всего используются для З-го лица единственного числа.
– Altın kolye var mı?
– Altın kolye yok, elmas kolye var.
– Pırlanta küpe var mı?
– Pırlanta küpe var.
– Gümüş bilezik var mı?
– Hayır, gümüş bilezik yok.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Mağazadan yeni bir şeyler aldın mı?
– Bir bluz ile etek aldım.
– Mağazadan ne aldın?
– Ne renk bluz aldın?
– Ne renk etek aldın?
– Ne renk ayakkabı aldın?
– Kaç numara gömlek aldın?
– Kaç numara ayakkabı aldın?
– Çorap aldın mı?
– Bluzunu şimdi giyer misin?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Altın kolye var mı?
– Hayır, altın kolye yok.
– Elmas kolye var mı?
– Zümrüt yüzük var mı?
– Yirmi dört ayar bilezik var mı?
– Kolyeye uygun küpe var mı?
– Pırlanta kolye var mı?
– Gümüş kolye ve bilezik var mı?
Троя
Truva, Ege kıyılarındadır. Çanakkale'ye 30 km. uzaklıktadır. Homeros'un İliada adlı destanında geçen ünlü Troya Savaşı burada olmuştur.
Akhalılar ile Troyalılar arasında geçen bu savaş on yıl sürer. Savaş uzayınca Akhalılar tahta bir at yaparak içine gizlenirler. Troyalılar Akhalıları gitti sanarak tahta atı içeriye alırlar. Akhalılar gece yarısı tahta atın içinden çıkarak kalenin kapısını açarlar. Böylece Troyalılar savaşı kaybederler.
Troya hazinelerini Alman arkeolog Schliemann bulmuştur. Troya harabeleri arasında antik bir tiyatro ve Roma hamamı görülmeye değer önemli eserler arasındadır.
Kıyı – берег, adlı – называемый, имеющий имя (ad – имя), destan – эпос, сказание, geçen – происходивший (geçmek – проходить, происходить), Akhalılar – ахейцы, sürmek – тянуться, продолжаться, savaş uzayınca – (поскольку) война затянулась (uzay – пространство), tahta – древесина, доска, at – конь, gizlenmek – прятаться (gizli – тайный), gitmek – уходить, sanmak – полагать, думать, gece yarısı – полночь (yarı – половина), çıkmak – выходить, kale – крепость, kapı – ворота, açmak – открывать, böylece – таким образом, kaybetmek – терять, проигрывать, hazine – казна, сокровища, bulmak – находить, harabeler – развалины, hamam – баня, görülmeye değer – осмотра достойные, eser – произведение.

--------------------------------------------------------------------------------

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:32)
---------------------------------------------
Должное наклонение: -malı (-meli)
Обозначает необходимость какого-либо действия, можно соотнести с русским «надо» или «должен».
gitmek gitmemek
Ben gitmeliyim gitmemeliyim
Sen gitmelisin gitmemelisin
О gitmeli gitmemeli
Biz gitmeliyiz gitmemeliyiz
Siz gitmelisiniz gitmemelisiniz
Onlar gitmeliler gitmemeliler
Doktordan randevu almalısın.
Doktora gitmelisin.
Kan ve idrar tahlilleri yaptırmalısın.
Röntgen çektirmelisin.
İki gün evde dinlenmelisin.
Spor yapmalısın.
İçki ve sigara içmemelisin.
Sabahları kuvvetli kahvaltı yapmalısın.
Akşamları az yemelisin.
Erken yatmalı, erken kalkmalısın.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Başın ağrıyor mu?
– Evet, başım ağrıyor.
– Miden ağrıyor mu?
– Miden bulanıyor mu?
– Göğsün ağrıyor mu?
– Titreme ve ter var mı?
– Rahatsızlığın ne zaman başladı?
– Kan ve idrar tahlili yaptırdın mı?
– Röntgen çektirdin mi?
– Doktordan randevu aldın mı?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы, используя суффиксы -mali (-meli).
– Kaç gün dinlenmeliyim?
– En az bir hafta dinlenmelisin.
– Hemen doktora gitmeli miyim?
– Kan ve idrar tahlili yaptırmalı mıyım?
– Röntgen çektirmeli miyim?
– Yarın işe gitmeli miyim?
– Evde kaç gün dinlenmeliyim?

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:33)
---------------------------------------------
Неопределённое прошедшее время: -miş, -miş, -muş, -müş
Показывает, что о данном действии было узнано от других либо неизвестно, произошло ли данное действие на самом деле.
gitmek gitmemek
Ben gitmişim gitmemişim
Sen gitmişsin gitmemişsin
О gitmiş gitmemiş
Biz gitmişiz gitmemişiz
Siz gitmişsiniz gitmemişsiniz
Onlar gitmişler gitmemişler
Arzu hasta olmuş, doktora gitmiş. Kan ve idrar tahlilleri yaptırmış. Röntgen çektirmiş. Midesinde ülser çıkmış. Doktor ona ilâç vermiş. Arzu ilâçları düzenli olarak kullanmış.
Arzu beslenmesine dikkat etmiş. Bir hafta evde dinlenmiş. Erken yatmış, erken kalkmış. Spor yapmış, kitap okumuş. Az ve sık yemiş. Fazla acı yememiş. Akşamları yürüyüşe çıkmış, ilâçlarını kullanmış. Midesi iyileşmiş.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Kim hasta olmuş? (стал больным = заболел)
– Arzu hasta olmuş.
– Kim doktora gitmiş?
– Kim kan ve idrar tahlilleri yaptırmış?
– Tahlil sonuçları nasıl çıkmış?
– Arzu'nun midesinde ne çıkmış?
– Doktor, Arzu'ya ne vermiş?
2) Напишите глаголы в неопределённом прошедшем времени.
Arzu doktora gitti. – Arzu doktora gitmiş.
Arzu'nun midesi bulandı.
Arzu kan ve idrar tahlilleri yaptırdı.
Arzu röntgen filmi çektirdi.
Arzu'nun midesinde ülser çıktı.
Doktor Arzu'ya ilaç verdi.
Arzu evde bir hafta dinlendi.
Bir hafta sonra iyileşti.
Olga, Arzu'ya "Geçmiş olsun." dedi.
Arzu beslenmesine dikkat etti.
Arzu her gün spor yaptı.

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:34)
---------------------------------------------
Желательное условное наклонение: -sa (-se)
Образуется с помощью суффиксов -sa (-se) и обозначает пожелание и/или условие.
gelmek gelmemek
Ben gelsem gelmesem
Sen gelsen gelmesen
O gelse gelmese
Biz gelsek gelmesek
Siz gelseniz gelmeseniz
Onlar g elseler gelmeseler
Bu dişe dolgu yapılsa olur mu?
Bu diş çekilmese olmaz mı?
Ben yarın okula gitmesem iyi olur.
Param olsa araba alırım.
Bana telefon edersen memnun olurum.
Dişini çekersek rahat edersin.
Erken yatarsan, erken kalkarsın. (Если рано ляжешь, рано встанешь)
Çok çalışırsan, başarılı olursun. (Если потрудишься, будешь успешен)
Spor yaparsan, dinç kalırsın. (Если будешь заниматься спортом, останешься здоровым)
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Hangi dişiniz ağrıyor?
– Sol üstteki dişim ağrıyor.
– Hangi dişiniz ağrıyor?
– Hangi dişinizde çürük var?
– Hangi dişiniz çekilecek?
– Hangi dişinize dolgu yapılacak?
– Sağ üstte hangi dişiniz ağrıyor?
– Sol üstte ağrıyan dişiniz var mı?
– Ön dişlerinizde ağrı var mı?
– Her gün dişlerini fırçalıyor musun? (чистишь ли)
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Bu diş çekilmezse olur mu?
– Bu dişe dolgu yapılmazsa çürür mü?
– Çok paran olsa ne alırsın? (если бы у тебя было много денег...)
– Paran varsa bana borç verir misin? (...одолжил бы: «долг дал бы»)
– Vaktin olursa bana telefon eder misin? (если бы было время...)
Эфес
Dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı, Efes'te yapılmıştır, İzmir'e uzaklığı 77 kilometredir. Efes, günümüzden üç bin yıl önce İyonyalılar tarafından kurulmuştur.
24.000 kişilik büyük bir antik tiyatrosu vardır. Bu tiyatro günümüzde de dans gösterileri ve müzik konserleri için kullanılmaktadır.
Efes Müzesi, dünyanın en zengin arkeolojik müzelerinden biridir. Ünlü Artemis heykeli bu müzede bulunmaktadır. Efes'teki antik kent çok iyi korunmuştur. Her gün yüzlerce kişi bu antik kenti görmek için gelir.
Efes'in çok yakınlarında Meryem Ana Kilisesi bulunur. Meryem Ana, hayatının son dönemlerini bu kilisede geçirmiştir.
Harika – чудо, tapınak – храм, günümüz – «наши дни», наше время, İyonyalılar – ионяне, dans – танец, gösteri – показ (göstermek – показывать), kullanmak – использовать, zengin – богатый, heykel – изваяние, скульптура, korunmak – охраняться, быть охраняемым, korumak – охранять, yüzlerce – сотнями, görmek için – чтобы посмотреть, kilise – церковь, geçirmek – провести.

Добавлено (11 Октябрь 2008, 20:36)
---------------------------------------------
Частица: da (de)
Частица "da (de)" имеет очень широкое применение особенно в разговорном турецком языке. Её можно соотнести с "тоже" и "также" в русском. Пишется раздельно.
Bodrum'a ben de gitmek istiyorum.
Bodrum'a sen de gelir misin?
Sen de arabayla gezmeyi seviyor musun?
Суффикс местонахождения: -da (-de)
Суффикс местонахождения "-da (-de)" указывает, где или у кого находится данный предмет.
Yolda tarihi yerleri gezersiniz. Bodrum'da güzel tatil yerleri var. Anton evde kitap okuyor.
Суффикс : -da (-de) подчиняется закону сингармонизма:
Sınıfta öğrenciler var. Olga koltukta oturuyor.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Bodrum'a ne ile gidelim?
– Bodrum'a uçak ile gidelim.
– Bodrum'a kimin arabasıyla gidelim?
– Arabanın bakımını yaptırdın mı?
– Arabaya benzin aldın mı?
– Yolda tarihî yerler var mı?
– Truva ve Bergama nerededir?
– Truva'yı ve Bergama'yı gördün mü?
– Ege'de antik kentler var mı?
– Bodrum'da antik kent var mı?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
– Bodrum'a Arzu da gidiyor mu?
– Hayır, Bodrum'a Arzu gitmiyor.
– Bodrum'a Anton da gidiyor mu?
– Bodrum'a sen de gidiyor musun?
– Sende kalem var mı?
– Bodrum'a ben de gelebilir miyim?
– Efes'te antik tiyatro var mı?
– Bodrum'da hangi otelde kalacağız?
Бодрум
Bodrum, Akdeniz'dedir. Türkiye'nin en önemli tarihî ve turistik yerlerinden biridir. Eski adı Halicarnassos'tur. Ünlü tarihçi Heredot burada doğmuştur. Dünyanın yedi harikasından biri olan Mouseloum Bodrum'dadır.
IV. yüzyılda Rodos şövalyeleri tarafından Bodrum Kalesi kentin simgesi haline gelmiştir. Kalenin çevresinde yat limanı vardır. Yüzlerce yat her gün bu limandan kalkarak çevre gezilerine çıkar. Yatlarla yapılan uzun gezilere Mavi Yolculuk adı verilir.
Eski – старый, ad – имя, tarihçi – историк, yüzyıl – столетие, век, şövalye – рыцарь (шевалье), taraf – сторона, Rodos şövalyeleri tarafından – благодаря родосским рыцарям, simge – символ, hal – состояние, положение, yat – яхта, liman – залив, бухта, gezi – экскурсия, Mavi Yolculuk – голубое путешествие.

--------------------------------------------------------------------------------

не смущай.

Добавлено (12 Октябрь 2008, 10:54)
---------------------------------------------
надеюсь, мои дорогие, это все вам пригодится.если будут вопросы, то спрашивайте, ответим.

Kerem senin dostum mu? Çok memnun oldum senin tanIşmak! (Керем твой друг? Я очень рада с тобой познакомиться).

...Так кто ж ты, наконец?
-- Я -- часть той силы,
что вечно хочет
зла и вечно совершает благо.